ΤΟ
ΕΛΑΤΟΔΑΣΟΣ
Το
ελατοδάσος της Πάρνηθας αποτελείται αποκλειστικά από Κεφαλληνιακή
Ελάτη (Abies
cephalonica) και πριν τη Μεγάλη Φωτιά κάλυπτε περίπου
30.000 στρ. Το δάσος αυτό καταλαμβάνει τις υψηλότερες κορυφές
του βουνού από υψόμετρο 900-1400 μ., και είναι το πλησιέστερο
ελατοδάσος στην πρωτεύουσα του Κράτους. Περιλαμβάνεται δε ολόκληρο
στις ζώνες απολύτου προστασίας του Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας.
Η
πυρκαγιά της 28/06/2007 κατέκαψε 21.800 στρ. ελατοδάσους, δηλαδή
τα 2/3 της συνολικής έκτασης του ελατοδάσους του Δρυμού. Σε
ολόκληρη την καμένη έκταση έγιναν αντιδιαβρωτικά–αντιπλημμυρικά
έργα, προκειμένου να συγκρατηθεί το λιγοστό πολύτιμο χώμα που
υπάρχει στην περιοχή και να γίνει 
στη
συνέχεια τεχνητή αναδάσωση.
Η
ελάτη είναι ψυχρόβιο κωνοφόρο και δεν διαθέτει μηχανισμούς προσαρμογής
στην φωτιά, όπως η χαλέπιος πεύκη. Αποτέλεσμα αυτής της μη προσαρμογής
είναι η μεγάλη δυσκολία επανεγκατάστασης της ελάτης στις καμένες
εκτάσεις. Οι κώνοι και οι σπόροι της καίγονται και τα νεαρά
αρτίφυτρα μεγαλώνουν μόνο στην σκιά για αρκετά χρόνια. Έτσι,
για να
ξαναδημιουργήσουμε ελατοδάσος στην καμένη έκταση πρέπει να εξασφαλίσουμε
σκιά είτε με δημιουργία προδάσους από άλλα είδη (π.χ. μαύρη
πεύκη, άρκευθο κτλ.) είτε με τεχνητή σκίαση. Οι μέθοδοι αυτοί
απαιτούν πολύχρονη προσπάθεια, μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και μεγάλες
δαπάνες.
Για
την υποβοήθηση της
αναγέννησης της ελάτης το Δασαρχείο Πάρνηθας προέβη στην φύτευση
μαύρης πεύκης (Pinus
nigra), η οποία δεν ανταγωνίζεται το έλατο, καθώς βρίσκεται
έξω από τα όρια εξάπλωσής της και δεν μπορεί να αναγεννηθεί.
Παράλληλα, βοηθά την ελάτη παρέχοντας τον κατάλληλο υπόροφο
για να μεγαλώσουν τα σπέρματά της και να αναγεννηθεί με αυτό
τον τρόπο.
Για
το δάσος ελάτης της Πάρνηθας υπάρχουν αναφορές από πολύ παλιά,
ότι επρόκειτο για ένα γηραιό δάσος με πολλά προβλήματα. Η έντονη
λαθροϋλοτομία και βοσκή στο παρελθόν, οι πυρκαγιές καθώς και
η επιδημία ξήρανσης
της ελάτης είχαν σαν αποτέλεσμα, το δάσος αυτό να έχει τελείως
ακανόνιστη δομή και να βρίσκεται ακόμα και τώρα σε οπισθοδρομική
πορεία, αν και έχει ενταχθεί σε αυστηρό καθεστώς προστασίας.
Τα
βασικότερα είδη θάμνων που φυτρώνουν στα ξέφωτα του ελατοδάσους
είναι η οξύκεδρη άρκευθος (Juniperus
oxycedrus
ssp. oxycedrus), άγριες τριανταφυλλιές (Rosa
canina, Rosa sempervirens), η βερβερίδα ή οξυάκανθος
(Berberis
cretica), κράταιγοι (Crataegus
heldreichii, Crataegus
monogyna), αλλά και δένδρα όπως άγριες κορομηλιές (Prunus
webbii, Prunus spinosa), άγριες αχλαδιές ή γκορτσιές (Pyrus
spinosa) και φυσικά πάρα πολλά ποώδη είδη, όπως Bellis
sylvestris και Doronicum
orientale.
